OpenAI مدل GPT-5 را به‌عنوان هوشمندترین، سریع‌ترین و کاربردی‌ترین مدل خود با قابلیت تفکر درونی معرفی کرده است و در مقابل، گوگل اعلام کرده که مدل‌های Gemini 2.5 می‌توانند قبل از تولید پاسخ، ابتدا در مورد آن فکر کرده و استدلال کنند تا عملکرد بهتر و دقت بالاتری داشته باشند . چنین قابلیتی که به نوعی تفکر قبل از پاسخ است، نوید پاسخ‌هایی عمیق‌تر و صحیح‌تر را می‌دهد.
معرفی اجمالی Gemini 2.5 Pro (گوگل جمینی پرو ۲.۵)
Gemini 2.5 Pro جدیدترین و پیشرفته‌ترین مدل از خانواده‌ی هوش مصنوعی گوگل (Google DeepMind) است که به طور خاص برای انجام وظایف پیچیده و استدلال‌های عمیق طراحی شده است. گوگل اعلام کرده که Gemini 2.5 برترین ویژگی‌های مدل‌های قبلی جمینی را ارتقاء داده و به‌صورت ذاتی چندمجلسی (multimodal) است و یک بافت متنی (context window) بسیار طولانی دارد . منظور از چندمجلسی بودن این است که جمینی می‌تواند انواع ورودی‌ها شامل متن، تصویر، صوت و حتی ویدئو را دریافت کند و آنها را تحلیل نماید. به عبارت دیگر، شما می‌توانید به جمینی عکس، فایل صوتی یا ویدیویی بدهید و این مدل با درک محتوای آنها، پاسخ متنی مناسبی تولید می‌کند. البته خروجی Gemini 2.5 Pro در حال حاضر به صورت متن است، اما قدرت درک انواع داده‌ها یک مزیت بزرگ محسوب می‌شود.
یکی از نقاط قوت برجسته‌ی Gemini 2.5 Pro حافظه یا طول زمینه (Context Length) فوق‌العاده‌ی آن است. این مدل قادر است ورودی‌های بسیار حجیمی را پردازش کند؛ به طوری که طول متن ورودی می‌تواند تا حدود ۱٬۰۴۸٬۵۷۶ توکن (معادل صدها هزار کلمه) باشد . این رقم خیره‌کننده یعنی جمینی پرو ۲.۵ می‌تواند تقریباً یک میلیون توکن متن را در حافظهٔ خود نگه دارد و در کنار آن تا ۶۵٬۵۳۵ توکن خروجی تولید کند. برای یک کاربر عادی، این بدان معناست که می‌توانید سندهای بسیار بلند، کتاب‌ها یا مجموعهٔ بزرگی از مقالات را به‌طور یکجا به مدل بدهید و جمینی می‌تواند با حفظ ارتباط و انسجام، روی تمام آن اطلاعات کار کند. چنین زمینهٔ طولانی حتی امکان انجام تحقیقات عمیق را فراهم می‌کند؛ چنانکه گوگل اشاره کرده قابلیت موسوم به "Deep Research" به جمینی اجازه می‌دهد صدها منبع را به‌صورت بلادرنگ جستجو و تحلیل کند و یک گزارش پژوهشی جامع در اختیار شما بگذارد. به بیان ساده، Gemini 2.5 Pro برای پردازش حجم عظیمی از اطلاعات و پاسخ‌گویی به سؤالات پیچیده بسیار توانمند است.
Gemini 2.5 Pro همچنین از لحاظ قدرت استدلال و حل مسأله یک سر و گردن بالاتر از مدل‌های قبلی گوگل قرار گرفته است. این مدل از فناوری‌های ترکیبی DeepMind بهره می‌برد و می‌تواند مسائل چالش‌برانگیزی را در حوزه‌های گوناگون حل کند. برای مثال، جمینی پرو قادر است مسائل کدنویسی پیچیده را تحلیل کرده و حتی کل مخازن کد (کدبیس‌های بزرگ) را درک کند. گوگل اعلام کرده این مدل توانایی حل مسائل پیچیده را دارد و می‌تواند مجموعه داده‌های وسیع و چالش‌برانگیز را از منابع مختلف از متن و صوت گرفته تا تصویر و ویدئو و حتی کل مخزن‌های کد بفهمد. این امر نشان می‌دهد که Gemini 2.5 Pro در برنامه‌نویسی و تحلیل کد نیز بسیار قوی ظاهر شده است. در واقع، گوگل Gemini 2.5 Pro را بهترین مدل خود برای کدنویسی و انجام وظایف بسیار پیچیده معرفی می‌کند. برخی شرکت‌ها و توسعه‌دهندگان حتی قبل از انتشار عمومی، از این مدل در تولید استفاده کرده‌اند و نتایج موفقیت‌آمیزی داشته‌اند.
از منظر سرعت و هزینه، خانواده‌ی جمینی ۲.۵ در نسخه‌های مختلفی ارائه می‌شود تا نیازهای متنوع را پوشش دهد. علاوه بر نسخهٔ قدرتمند Pro، نسخه‌های Flash و Flash-Lite نیز وجود دارند که به‌ترتیب برای کارهای روزمره با سرعت بالا و کارهای حجم بالا با هزینهٔ کمتر بهینه شده‌اند. برای مثال، Gemini 2.5 Flash سریع‌تر پاسخ می‌دهد و برای کاربردهای عادی مناسب است، در حالی که Flash-Lite اقتصادی‌ترین گزینه برای کارهایی مثل ترجمه یا دسته‌بندی انبوه داده‌ها است. جالب است بدانید علی‌رغم سبک‌تر بودن، حتی نسخه‌ی Flash-Lite 2.5 نیز در بنچمارک‌ها نسبت به نسل ۲.۰ خود بهبود قابل توجهی در کدنویسی، ریاضیات، علوم و استدلال نشان داده است. تمام مدل‌های ۲.۵ (حتی فلش‌لایت) از همان قابلیت‌های کلیدی بهره می‌برند که جمینی را متمایز کرده است از جمله امکان روشن کردن حالت "تفکر" (که بسته به بودجه محاسباتی قابل تنظیم است)، اتصال به ابزارهایی مثل جستجوی گوگل و اجرای کد، ورودی‌های چندرسانه‌ای و همان کانتکست ۱ میلیون توکنی شگفت‌انگیز. به طور خلاصه، Gemini 2.5 یک اکوسیستم کامل از مدل‌هاست که در قلهٔ آن نسخهٔ Pro قرار دارد و حداکثر قدرت هوش مصنوعی گوگل را به نمایش می‌گذارد.
معرفی اجمالی GPT-5 (جی‌پی‌تی ۵)
در سوی دیگر رقابت، GPT-5 قرار دارد که جدیدترین مدل از خانواده‌ی GPT شرکت OpenAI است. GPT-5 به‌عنوان مدل پرچمدار OpenAI در سال ۲۰۲۵ معرفی شد و جانشین مدل بسیار موفق GPT-4 محسوب می‌شود. OpenAI در رویداد معرفی این مدل تأکید کرد که GPT-5 یک جهش قابل ملاحظه در هوشمندی نسبت به مدل‌های قبلی است و عملکرد پیشرفته‌ی آن طیف گسترده‌ای از وظایف مثل کدنویسی، ریاضیات، نوشتن متن، حوزه سلامت، ادراک بصری و غیره را در بر می‌گیرد . به عبارت دیگر، GPT-5 تلاش می‌کند در تمامی زمینه‌های اصلی عملکرد بهتری نسبت به GPT-4 ارائه دهد. این مدل نیز مانند جمینی، مفهوم تفکر پیش از پاسخ را در طراحی خود دارد؛ OpenAI می‌گوید GPT-5 یک سیستم یکپارچه است که می‌داند چه زمانی باید به سرعت پاسخ دهد و چه زمانی برای ارائهٔ پاسخ دقیق‌تر، بیشتر فکر کند. به همین دلیل نام GPT-5 Thinking نیز برای حالت تفکر عمیق آن به‌کار می‌رود.
یکی از تفاوت‌های راهبردی GPT-5 نسبت به نسل‌های قبل، معماری یکپارچه با حالت‌های چندگانه‌ی پاسخ است. بر اساس اعلام رسمی OpenAI، GPT-5 در واقع سه حالت اجرایی یا مُد دارد: یک مدل سریع برای امور روزمره و سوالات ساده، یک مدل GPT-5 Thinking برای استدلال چندمرحله‌ای و مسائل پیچیده، و یک مدل GPT-5 Pro برای سنگین‌ترین و تحلیلی‌ترین وظایف . نکته‌ی جالب این است که کاربر لازم نیست به صورت دستی بین این حالت‌ها سوییچ کند؛ یک روتر هوشمند درون GPT-5 تعبیه شده که به‌طور خودکار تصمیم می‌گیرد بسته به نوع پرسش و پیچیدگی آن، کدام مسیر (سریع یا تفکری) را برگزیند . برای مثال اگر کاربر صریحاً بگوید لطفاً عمیق فکر کن و بعد جواب بده یا سؤال بسیار دشواری مطرح کند، مدل GPT-5 سیگنال می‌گیرد که از حالت Thinking استفاده کند . این معماری تطبیقی باعث می‌شود GPT-5 هم بتواند به سرعت پاسخ‌های ساده بدهد و هم در موارد لازم، با صرف زمان و محاسبات بیشتر، پاسخ‌های موشکافانه و کارشناسی ارائه کند. OpenAI این رویکرد را یک سیستم یکپارچه با یک مدل کارآمد برای اکثر پرسش‌ها، یک مدل استدلال عمیق برای مسائل دشوار، و یک مسیریاب آنی که بسته به نیاز، بین آنها انتخاب می‌کند توصیف کرده است. به بیان ساده، GPT-5 سعی می‌کند بهترینِ هر دو دنیا را ارائه دهد: هم سرعت در پرسش‌های ساده، هم دقت در مسائل پیچیده.
از منظر مولتی‌مدیا و ورودی‌ها، GPT-5 نیز همچون رقیب گوگلی خود یک مدل چندمجلسی به شمار می‌آید. طبق گزارش‌ها، GPT-5 می‌تواند متن، تصویر و صوت را به عنوان ورودی تحلیل کند. این یعنی کاربران قادرند مثلاً یک تصویر یا فایل صوتی را به ChatGPT (مجهز به GPT-5) بدهند و توضیح یا تحلیل آن را دریافت کنند. حتی اشاره شده که GPT-5 از لحاظ درک ویدئو و داده‌های بصری پیچیده هم قوی‌تر شده و در بنچمارک‌های مربوط به استدلال‌های دیداری و فضایی رکوردهای جدیدی ثبت کرده است . برای نمونه، GPT-5 در یک آزمون چندرسانه‌ای به نام MMMU (ارزیابی فهم چندمجلسی) به امتیاز 84.2% دست یافته که نشان‌دهنده‌ی توانایی بالای آن در استدلال روی تصاویر و ورودی‌های غیرمتنی است. بنابراین، GPT-5 در زمینه‌ی درک تصاویر، نمودارها، و محتوای دیداری-فضایی نسبت به نسل‌های قبلی خود جهش چشمگیری داشته است. البته خروجی اصلی GPT-5 به شکل متن (یا صدا در حالت چت صوتی) است و مستقیماً تصویر تولید نمی‌کند، اما قدرت تحلیل محتوای بصری آن را به دستیار همه‌کاره‌تری تبدیل کرده است.
حافظه‌ی مکالمه و طول متن قابل پردازش در GPT-5 نیز افزایش یافته، هرچند به بزرگی حافظه‌ی جمینی نیست. طبق گزارش وایرد (Wired)، مدل GPT-5 می‌تواند تا حدود ۲۵۶٬۰۰۰ توکن را در بستر مکالمه نگه دارد که نسبت به GPT-4 (با حدود ۳۲هزار توکن در بهترین حالت) ارتقاء چشمگیری است. هرچند این میزان کمتر از رکورد ۱ میلیون توکن جمینی است، ولی در عمل ۲۵۶k توکن نیز به معنای امکان پردازش چند صد صفحه متن در یک گفتگوست که برای اکثر کاربردهای عادی کاملاً کافی به نظر می‌رسد . بهبود حافظه در GPT-5 باعث می‌شود این مدل در حفظ تاریخچهٔ گفتگوهای طولانی و درک اسناد بزرگ عملکرد بهتری داشته باشد و کمتر دچار فراموشی یا گم کردن موضوع در گفتگوهای طولانی شود .
OpenAI همچنین در GPT-5 تمرکز ویژه‌ای بر کاهش توهمات (hallucinations) و افزایش صحت پاسخ‌ها داشته است. به بیان دیگر، مدل جدید به گونه‌ای تربیت شده که پاسخ‌های factually accurate بیشتری ارائه دهد و از با اطمینان حرف زدن در مورد اطلاعات نادرست خودداری کند. بر اساس آزمایش‌های داخلی، GPT-5 در حالت تفکر (GPT-5 Thinking) حدود ۶ برابر کمتر از مدل‌های قبلی دچار توهم و ارائه اطلاعات اشتباه می‌شود. حتی در پرسش‌های باز و دشوار که احتمال خطا بالا است، نسخهٔ Thinking مدل GPT-5 نرخ خطای بسیار کمتری نسبت به مدل‌های قدیمی‌تر (مثل GPT-4 یا مدل‌های سری o3 OpenAI) نشان داده است. علاوه بر این، GPT-5 در حین استدلال اکنون صادقانه‌تر عمل می‌کند و اگر با درخواستی مواجه شود که انجام آن ممکن نیست یا اطلاعات کافی برایش موجود نیست، به‌جای اصرار بر تولید پاسخ نادرست، با شفافیت این محدودیت را به کاربر اعلام می‌کند. این رویکرد باعث افزایش اعتمادپذیری مدل برای کاربران شده است.
از نظر دسته‌بندی، OpenAI مدل GPT-5 را در اندازه‌ها و نسخه‌های مختلف عرضه کرده است. نسخه کامل GPT-5 قوی‌ترین و پیشرفته‌ترین است، اما دو نسخه سبک‌تر به نام‌های GPT-5-mini و GPT-5-nano نیز وجود دارند . این نسخه‌ها کوچک‌تر و ارزان‌تر بوده و برای کاربردهایی که هزینه یا سرعت مهم‌تر از دقت نهایی است، طراحی شده‌اند. به عنوان مثال GPT-5-nano سریع‌ترین و کم‌هزینه‌ترین نسخه است اما توان استدلالی محدودتری نسبت به نسخه کامل دارد. همچنین در پلتفرم ChatGPT، کاربران در سه سطح Free, Plus و Pro به شکل متفاوتی به GPT-5 دسترسی پیدا می‌کنند. کاربران رایگان تعداد محدودی پیام می‌توانند با GPT-5 در هر چند ساعت داشته باشند (و سپس مکالمه به نسخه کوچک‌تر سوئیچ می‌شود)، کاربران Plus دسترسی گسترده‌تری دارند و می‌توانند حتی دستی بین حالت استاندارد و Thinking مدل جابه‌جا شوند، و کاربران حرفهای (Pro) با پرداخت هزینه بیشتر عملاً دسترسی نامحدود به GPT-5 داشته و علاوه بر آن به نسخه ویژه GPT-5-pro (با توان استدلالی افزوده) و حتی GPT-5-thinking بدون محدودیت دسترسی دارند. در واقع، ChatGPT Pro (با هزینه حدود ۲۰۰ دلار در ماه طبق اعلام OpenAI) کامل‌ترین تجربه GPT-5 را در اختیار می‌گذارد که شامل استفاده از همه مدل‌های پشتیبان (Mini/Nano) و حالت Thinking پیشرفته است . به طور خودکار، رابط ChatGPT اکنون هوشمندانه انتخاب می‌کند که برای هر پرسش کاربر از کدام نسخه/حالت GPT-5 استفاده کند تا بهترین نتیجه و سریع‌ترین زمان پاسخ را ارائه دهد. این مکانیزم مشابه رویکرد گوگل در خانواده جمینی است که مدل‌های Flash و Pro را بسته به نیاز در اختیار می‌گذارد.
اکنون که یک دید کلی از هر دو مدل پیدا کردیم، به مقایسه مستقیم Gemini 2.5 Pro و GPT-5 در جنبه‌های کاربردی مختلف می‌پردازیم تا ببینیم هر کدام در عمل چگونه ظاهر می‌شوند.
مقایسه GPT 5 و Gemini pro 2.5 در تولید متن و محتوای نوشتاری
یکی از رایج‌ترین کاربردهای مدل‌های زبانی، کمک به نوشتن متن و تولید محتوا است. از ایمیل و گزارش گرفته تا مقاله و داستان، کاربران زیادی از این مدل‌ها به عنوان همیار نویسنده استفاده می‌کنند. در این زمینه، هر دو مدل Gemini 2.5 Pro و GPT-5 توانمندی‌های بالایی دارند اما رویکردهایشان کمی متفاوت است.
GPT-5 به‌طور ویژه به‌عنوان بهترین دستیار نوشتن OpenAI تا به امروز معرفی شده است. این مدل می‌تواند به کاربر در پیشبرد ایده‌ها، نگارش خلاقانه و حتی ترجمه و تغییر لحن متون کمک شایانی کند . GPT-5 نسبت به نسل‌های قبل درک عمیق‌تری از سبک‌های ادبی و هنری پیدا کرده است؛ مثلاً قادر است شعرهای آزاد با وزن و قافیه پیچیده بنویسد یا متون روایی با ظرافت ادبی تولید کند که قبلاً از عهده مدل‌های قدیمی برنمی‌آمد. در یک مثال جالب، GPT-5 توانست یک شعر احساسی درباره بیوه‌ای در کیوتو که جوراب‌های همسر مرحومش را در جاهای مختلف پیدا می‌کند بنویسد و در مقایسه با نسخه قبلی (GPT-4o) شعر GPT-5 تصاویر شاعرانه‌تر و پایان تاثیرگذارتری داشت. این نشان می‌دهد GPT-5 در بیان استعاری، عمق احساسی و خلاقیت در نوشتار پیشرفت کرده است. افزون بر این، OpenAI می‌گوید GPT-5 در کارهای روزمرهٔ نوشتاری نیز بهتر از قبل عمل می‌کند و می‌تواند در نوشتن و ویرایش ایمیل‌ها، گزارش‌ها، یادداشت‌ها و ... کمک بیشتری ارائه دهد. به عبارت دیگر، برای تولید انواع محتوا از رسمی تا خلاقانه، GPT-5 یک یار توانا است که سبک و لحن متن را بر اساس نیاز کاربر تنظیم می‌کند. حتی گفته شده GPT-5 امکان کنترل دقیق‌تری بر لحن و حالت نگارش دارد و کاربر می‌تواند نتیجه را حرفه‌ای‌تر یا خودمانی‌تر تنظیم کند.
در سوی مقابل، Gemini 2.5 Pro نیز یک مدل همه‌کاره است که در تولید متن‌های مختلف مهارت دارد. هرچند شاید گوگل به اندازه OpenAI بر جنبه‌های ادبی تأکید نکرده باشد، اما جمینی نیز می‌تواند از مقاله و خبر گرفته تا پست وبلاگ و مکالمات چت را به خوبی تولید کند. با توجه به توان بالای جمینی در استدلال، این مدل به خصوص در نوشتن متن‌های تحلیلی و دارای ساختار منطقی قوی عملکرد درخشانی دارد. مثلا برای نوشتن یک گزارش تحقیقاتی یا جمع‌بندی چند منبع، Gemini 2.5 Pro می‌تواند ابتدا اطلاعات متعددی را از انبوه داده‌ها استخراج کرده و سپس آنها را به صورت یک متن روان و منسجم ارائه کند . بهره‌گیری از قابلیت جستجوی بلادرنگ در وب به جمینی امکان می‌دهد که محتوای به‌روز و صحیح را در متن‌های خود بگنجاند؛ فرض کنید می‌خواهید یک مقاله با آخرین آمارها و اخبار روز بنویسید، جمینی می‌تواند همزمان وب را کاوش کرده و جدیدترین داده‌های معتبر را در پاسخ خود لحاظ کند. این ویژگی برای تولید محتوای به‌روز (مثلاً یک خبر تکنولوژی یا بررسی یک محصول) بسیار ارزشمند است، در حالی که GPT-5 در حالت عادی به دانش ذخیره‌شده تا زمان معینی متکی است و برای دسترسی به اطلاعات جدید باید از افزونه‌های جستجو یا ابزارهای خارجی استفاده کند. البته لازم به ذکر است ChatGPT نیز قابلیتی برای جستجو در وب دارد (نسخه‌های دارای وب‌گردی یا پلاگین بینگ) اما در GPT-5 این موضوع همچنان یک گزینهٔ جانبی است، در حالی که در جمینی ظاهراً بخشی از توان ذاتی مدل به حساب می‌آید.
به لحاظ کیفیت نوشتار، می‌توان گفت GPT-5 کمی رنگ‌و‌بوی خلاقانه‌تر و طبیعی‌تری به متون می‌دهد و Google Gemini معمولاً لحنی کمی خشک‌تر اما دقیق‌تر دارد. این تفاوت احتمالاً ناشی از داده‌های آموزشی و روش‌های تنظیم نهایی (RLHF) متفاوت در دو شرکت است. برای یک کاربر عادی ایرانی که مثلاً بخواهد یک پست وبلاگی بنویسد یا یک متن تبلیغاتی تولید کند، هر دو مدل می‌توانند متن فارسی روانی تولید کنند. GPT-4 در زبان فارسی عملکرد قابل قبولی داشت و انتظار می‌رود GPT-5 نیز همین روند را ارتقا داده باشد. گوگل نیز با داشتن سابقهٔ ترجمه ماشینی قوی (Google Translate) و مدل‌های زبان چندزبانه، احتمالاً Gemini را در زبان‌های گوناگون از جمله فارسی به خوبی آموزش داده است. بنابراین از منظر پشتیبانی زبانی و تولید متن فارسی، هر دو سیستم توانمند هستند. ممکن است در ظرافت‌های زبانی یا ضرب‌المثل‌ها و اصطلاحات، تفاوت‌هایی دیده شود، اما در کل اگر دنبال یک متن سلیس و معنی‌دار فارسی باشید، جمینی پرو ۲.۵ و GPT-5 هر دو شما را ناامید نخواهند کرد.
مقایسه GPT 5 و Gemini pro 2.5 کدنویسی و حل مسائل فنی
تولید کد و کمک به برنامه‌نویسی یکی دیگر از کاربردهای مهم این مدل‌هاست که برای توسعه‌دهندگان نرم‌افزار، دانشجویان و حتی مبتدیان برنامه‌نویسی جذابیت زیادی دارد. در این حوزه نیز رقابت تنگاتنگی بین Gemini 2.5 Pro و GPT-5 وجود دارد، چرا که هر دو شرکت گوگل و OpenAI منابع قابل توجهی را صرف بهبود توانایی‌های کدنویسی مدل‌های خود کرده‌اند.
GPT-5 طبق اذعان OpenAI قوی‌ترین مدل کدنویسی ما تا به امروز است . این مدل در بنچمارک‌های کدنویسی عملکرد خیره‌کننده‌ای نشان داده و در آزمون‌های حل باگ، تکمیل پروژه‌های برنامه‌نویسی و کار با زبان‌های مختلف برنامه‌نویسی رکوردهای جدیدی ثبت کرده است. به عنوان نمونه، GPT-5 در مجموعه تست‌های SWE-Bench (مربوط به چالش‌های واقعی کدنویسی) امتیاز 74.9% به دست آورده که از تمامی مدل‌های قبلی OpenAI بالاتر است . همچنین در آزمون Aider Polyglot (تست چند زبانه کدنویسی)، این مدل موفق به کسب 88% شده است که نشان می‌دهد در درک و تولید کد به زبان‌های گوناگون (مثلاً پایتون، جاوا اسکریپت، سی‌شارپ و غیره) بسیار تواناست. ویژگی متمایز GPT-5 در زمینه کدنویسی توانایی آن در اجرای پروژه‌های پیچیده و طراحی رابط‌های کاربری است. طبق گزارش‌ها، GPT-5 می‌تواند با یک پرامپت نسبتاً دقیق، سایت‌ها و برنامه‌های وب تعاملی و زیبایی ایجاد کند . برای مثال، در دموهای اولیه، این مدل تنها در عرض چند دقیقه کد کامل یک اپلیکیشن آموزش زبان با رابط گرافیکی، سیستم پیگیری پیشرفت و فعالیت‌های متنوع را تولید کرده است. نکتهٔ جالب این است که GPT-5 در کد تولیدی حتی به جنبه‌های طراحی بصری مانند فاصله‌گذاری مناسب، تایپوگرافی و چیدمان عناصر هم توجه نشان داده است ، گویی یک توسعه‌دهندهٔ باتجربه با ذوق طراحی در حال کدنویسی است. همچنین GPT-5 در انجام وظایف عاملی (Agentic tasks) بهتر عمل می‌کند، یعنی می‌تواند زنجیره‌های طولانی از فراخوانی توابع یا APIها را برای رسیدن به هدف طی کند و مثلاً چندین ابزار را پشت سرهم به کار گیرد تا مساله‌ای را حل کند . این همان قابلیتی است که در چارچوب سیستم "ابزارها" یا Agentهای ChatGPT نیز مطرح شده و GPT-5 نشان داده که نسبت به مدل‌های قبلی در این زمینه پیشرفت داشته است. خلاصه اینکه برای هرگونه کمک برنامه‌نویسی از تکمیل کد و اصلاح خطا گرفته تا تولید بخش‌های کامل یک نرم‌افزار GPT-5 یک دستیار هوشمند و خلاق است که می‌تواند به طور قابل توجهی بهره‌وری توسعه‌دهندگان را بالا ببرد.
در مقابل، Gemini 2.5 Pro نیز در کدنویسی یک رقیب سرسخت است. گوگل به طور مشخص Gemini Pro را بهترین برای کدنویسی و وظایف بسیار پیچیده معرفی کرده، بنابراین انتظار می‌رود که این مدل در فهم و تولید کد عملکرد عالی داشته باشد. یکی از مزایای جمینی، همانطور که پیش‌تر ذکر شد، یکپارچگی با قابلیت اجرای کد و ابزارهای توسعه است. Gemini 2.5 می‌تواند کد تولیدشده را در محیطی اجرا کند یا با استفاده از ابزارهای داخلی خود، نتیجه کد را ارزیابی نماید. این به آن معنی است که اگر مثلاً از جمینی بخواهید کدی بنویسید که یک وظیفه مشخص را انجام دهد، احتمالاً مدل می‌تواند پس از نوشتن کد آن را به طور مجازی اجرا و تست کند و سپس خروجی یا اصلاحات لازم را ارائه دهد (مشابه قابلیتی که کاربران ChatGPT با افزونه Code Interpreter تجربه کرده بودند). وجود توان اجرای کد و دسترسی به ابزارهای توسعه به جمینی اجازه می‌دهد که مانند یک برنامه‌نویس انسانی، نتیجهٔ کارش را بازبینی کند و کد صحیح‌تری تحویل دهد. افزون بر این، جمینی می‌تواند در صورت نیاز به مستندسازی یا توضیح کد نیز کمک کند؛ مثلاً اگر یک قطعه کد قدیمی یا پیچیده به آن بدهید، می‌تواند آن را تشریح کند یا به زبان ساده خلاصه نماید.
در عمل، برخی توسعه‌دهندگان اشاره کرده‌اند که برای کارهای کدنویسی، Gemini 2.5 Pro و مدل‌های جدید OpenAI هر دو بسیار قدرتمندند و نتایج نزدیکی در حل مسائل برنامه‌نویسی دارند. در واقع بر اساس برخی آزمون‌های غیررسمی، Gemini 2.5 Pro و مدل موسوم به OpenAI o3 (یکی از نسخه‌های پیشرفته GPT-4) هر کدام در نیمی از معیارها برتری داشتند و عملکردشان در مجموع در حد SOTA (بهترین حالت ممکن) ارزیابی شد. بنابراین می‌توان گفت در زمینه کیفیت خام تولید کد صحیح، جمینی و GPT-5 احتمالاً شانه به شانه حرکت می‌کنند. با این حال GPT-5 ممکن است در جنبه‌های خلاقانه‌تر یا high-level توسعه (مثل طراحی UI زیبا، پیشنهاد راهکارهای ابتکاری) کمی جلوتر باشد، در حالی که جمینی در رسیدن به پاسخ درست در مسائل الگوریتمی و ریاضیاتی به واسطه استدلال مرحله‌به‌مرحله قوی، ممکن است امتیاز بالایی بگیرد. به هر روی، هر دوی این مدل‌ها قادرند به طور چشمگیری روند کدنویسی را سرعت ببخشند و نقش جونیور دولوپر یا حتی مدیر فنی مجازی را ایفا کنند که همیشه آماده مشورت و کمک در برنامه‌نویسی است.
مقایسه GPT 5 و Gemini pro 2.5 در توانایی‌های چندرسانه‌ای و تولید/تحلیل تصاویر
مدل‌های نسل جدید هوش مصنوعی در حال حرکت به سوی چندرسانه‌ای شدن هستند؛ یعنی فراتر از متن، بتوانند تصاویر، صداها و حتی ویدئو را نیز درک یا تولید کنند. در این حوزه، هر دو رقیب ما حرفهای زیادی برای گفتن دارند، گرچه روش و محدودهٔ توانایی‌هایشان اندکی متفاوت است.
Gemini 2.5 Pro همانطور که اشاره شد یک مدل چندنهاده‌ای (multimodal) است و به‌صورت بومی امکان دریافت انواع ورودی را دارد. این مدل می‌تواند تصاویر را تحلیل کرده و درباره آنها توضیح بدهد (مشابه کاری که Google Lens یا بخش چندرسانه‌ای Bard انجام می‌دهد). برای مثال، اگر یک تصویر پیچیده (مثلاً نموداری علمی یا عکس یک مکان) به جمینی بدهید، می‌تواند آن را توصیف کند یا به پرسش‌های شما در مورد محتوای تصویر پاسخ دهد. افزون بر این، Gemini در ورودی صوتی نیز توانمند است؛ یعنی می‌توانید فایل صوتی یا گفتار را وارد کنید و مدل آن را تبدیل به متن یا خلاصه کند. حتی ورودی ویدئویی نیز توسط Gemini 2.5 پشتیبانی می‌شود تا جایی که می‌توانید کلیپ‌های نسبتاً بلند (تا حد چند ده دقیقه) را به آن بدهید و خلاصه یا تجزیه‌وتحلیل دریافت کنید. این یک قابلیت منحصر‌به‌فرد است؛ تصور کنید یک سخنرانی TED یا یک جلسه درسی را به مدل بدهید و از آن بخواهید نکات کلیدی را استخراج کند. Gemini عملاً می‌تواند چنین کاری انجام دهد و این برای امور آموزشی و پژوهشی فوق‌العاده است. محدودیت خروجی Gemini Pro در حال حاضر این است که فقط متن تولید می‌کند و مستقیماً تصویر یا صدا تولیدشده توسط خود مدل تحویل نمی‌دهد. اما گوگل این ضعف را با مدل‌های مولد مجزا جبران کرده است: در اکوسیستم Gemini، مدل‌های تولید تصویر (Imagen)، تولید موسیقی و صدا (Lyria)، و حتی تولید ویدئو (Veo) نیز وجود دارند. به عبارت دیگر، اگر کسی اشتراک Google AI را داشته باشد (که Gemini 2.5 Pro در آن گنجانده شده)، می‌تواند در کنار آن از ابزارهای دیگری برای ساخت تصویر و ویدئو با هوش مصنوعی بهره ببرد. برای نمونه، در طرح اشتراکی Google AI Ultra کاربران به مدل ویدئوساز Veo 3 هم دسترسی پیدا می‌کنند و می‌توانند با توصیف صحنه، یک کلیپ ویدئویی تولید نمایند. حتی ظاهراً Gemini می‌تواند در اپ خود به طور یکپارچه این کار را انجام دهد: مثلاً شما توصیف می‌کنید غروب خورشید بر فراز کوهستان با ابرهای در حال حرکت و Gemini با کمک مدل ویدئوساز، ویدیو کوتاهی مطابق توصیف شما می‌سازد
. این سطح از یکپارچگی بین مدل زبانی و مولدهای رسانه‌ای در سرویس‌های گوگل در حال شکل‌گیری است. بنابراین از دید یک کاربر، جمینی یک پلتفرم همه‌کاره است که هم می‌تواند ورودی‌های چندرسانه‌ای را بفهمد و هم (با کمک سرویس‌های دیگر) محتوای چندرسانه‌ای تولید کند.
GPT-5 نیز در زمینه چندرسانه‌ای پا را فراتر از نسل‌های قبلی گذاشته است. GPT-4 اولین مدل OpenAI بود که توانایی مشاهده و درک تصویر را داشت (هرچند این قابلیت به‌صورت عمومی محدود باقی ماند). GPT-5 اما پردازش چندرسانه‌ای را ارتقا داده و طبق گزارش TechTarget، قادر به تحلیل متن، تصویر و صوت به شکل یکپارچه است. یعنی همانند Gemini، شما می‌توانید یک عکس یا یک فایل صوتی (مثلاً یک پادکست) را به GPT-5 بدهید و مدل آن را بررسی کرده و مثلاً خلاصه یا تفسیر ارائه دهد. افزون بر این، GPT-5 در حوزهٔ استدلال‌های فضایی و کار با محتوای ویدئویی و علمی تقویت شده است. طبق یک جدول مقایسه، GPT-5 اکنون چندرسانه‌ای پیشرفته: متن، تصاویر، ویدئو، اشکال علمی و استدلال فضایی را پشتیبانی می‌کند. این بدان معناست که اگر به عنوان مثال یک فیلم علمی یا یک دیاگرام آزمایشگاهی را توصیف کنید یا فریم‌هایی از آن را بدهید، GPT-5 می‌تواند درک کند و درباره‌شان گفتگو نماید. در واقع، ادراک بصری GPT-5 نسبت به GPT-4 بسیار بهبود یافته و خطاهای کمتری در توصیف جزئیات تصاویر یا استنتاج از آنها دارد. بنچمارک CharXiv که مربوط به درک ترکیبی متن و تصویر است نشان داد GPT-5 در نبود تصاویر (زمانی که اطلاعات کافی در متن نیست) کمتر دچار توهم و پاسخ اشتباه در مورد تصاویر فرضی می‌شود (تنها 9% خطا داشته در حالی که یک مدل قدیمی‌تر 86% مواقع جواب‌های نادرست با اطمینان می‌داد). این مثال نشان می‌دهد GPT-5 حتی متوجه عدم وجود اطلاعات دیداری هم می‌شود و از حدس بی‌پایه پرهیز می‌کند، که یک پیشرفت در صداقت درک چندرسانه‌ای است.
اما در زمینه تولید محتوای تصویری یا صوتی، GPT-5 به صورت مستقل چنین خروجی‌هایی ارائه نمی‌کند. با این حال OpenAI اکوسیستم خودش را دارد؛ مثلا سرویس DALL-E (الگوریتم تولید تصویر OpenAI) و قابلیت‌های تبدیل متن به صوت که به مرور در ChatGPT اضافه شده‌اند. در پاییز 2023 ، OpenAI قابلیت تولید صوت (تبدیل پاسخ‌ها به صدای شبه انسانی) و پردازش تصویر را به ChatGPT Plus افزوده بود، بنابراین در سال ۲۰۲۵ احتمالاً این امکانات با GPT-5 یکپارچه‌تر هم شده‌اند. به‌عنوان نمونه، کاربر می‌تواند در ChatGPT عکس بدهد و GPT-5 تحلیل کند، یا از ChatGPT بخواهد تصویری بسازد که در پشت صحنه شاید با DALL-E 3 انجام شود. همچنین GPT-5 امکان تعامل صوتی قوی‌تری دارد؛ شما می‌توانید به جای تایپ کردن، با صدای خود از مدل سؤال کنید و جواب را هم به‌صورت صوتی از دستیار بشنوید (ویژگی‌ای که برای کاربران موبایل و کاربردهای دستیار شخصی بسیار جذاب است). OpenAI علاوه بر این، روی ویژگی‌های خلاقانه مثل یک بوم تصویری (canvas) نیز کار کرده که به کاربران اجازه می‌دهد با چت‌بات روی محتوای بصری تعامل داشته باشند . هرچند جزئیات این قابلیت هنوز کاملاً معلوم نیست، اما می‌توان تصور کرد که کاربر بتواند شکل‌ها یا ترسیم‌های ساده‌ای را وارد کند یا رسم کند و GPT-5 متوجه منظور کاربر از طریق آن نقاشی‌ها بشود.
به طور خلاصه، در عرصه چندرسانه‌ای GPT-5 و Gemini 2.5 Pro هر دو قهرمانانی قدرتمند هستند. Gemini در ورودی‌های ویدئویی و استفاده از خروجی‌های مولد مجزای گوگل (مثلاً برای تولید ویدئو) امتیاز ویژه‌ای دارد، در حالی که GPT-5 نیز با بهبود درک تصاویر و ویدئو و تعامل صوتی، تبدیل به یک دستیار چندرسانه‌ای کامل شده است. اگر کاربری نیاز به تحلیل حرفهای تصاویر، ویدئوها یا فایل‌های صوتی داشته باشد (مثلاً یک خبرنگار که می‌خواهد یک مصاحبه صوتی طولانی را خلاصه کند یا یک طراح که می‌خواهد جزئیات یک عکس را استخراج کند)، هر دو سیستم می‌توانند کمک‌رسان باشند. با این وجود، کاربرانی که می‌خواهند محتوای جدید چندرسانه‌ای تولید کنند (مثلاً تصویر سازی یا ویدئو سازی)، ممکن است در اکوسیستم گوگل راحت‌تر باشند چون خدمات جانبی تولید رسانه به‌خوبی با Gemini ادغام شده است. از سوی دیگر کاربران ChatGPT برای تولید تصویر همچنان به ابزار مستقل (مثل DALL-E) متکی هستند. البته چه بسا به زودی مرز بین این‌ها نیز محو شود.
مقایسه GPT 5 و Gemini pro 2.5 در عملکرد به‌عنوان دستیار در کارهای روزمره
مدل‌های هوش مصنوعی امروزی در نقش دستیار شخصی هوشمند ظاهر می‌شوند و به کاربران در طیف گسترده‌ای از وظایف روزمره کمک می‌کنند: از مدیریت زمان و برنامه‌ریزی گرفته تا پاسخ به سوالات اطلاعات عمومی و یادگیری مهارت‌های جدید. بیایید ببینیم Gemini 2.5 Pro و GPT-5 در این نقش چگونه ظاهر می‌شوند.
GPT-5 (ChatGPT) با توجه به پایگاه کاربری عظیمی که از قبل داشته، احتمالاً آشناترین دستیار هوشمند برای بسیاری از کاربران است. OpenAI در نسخه GPT-5 تلاش کرده که ChatGPT را مفیدتر برای پرسش‌های دنیای واقعی کند. این شامل بهبودهایی در دنبال کردن دقیق دستورالعمل‌های کاربر، کاهش پاسخ‌های انحرافی و چاپلوسانه (sycophancy) و افزایش کارایی در انجام درخواست‌های چندمرحله‌ای است. به زبان ساده، GPT-5 نسبت به نسخه‌های قبل وظایف پیچیده‌تر را بهتر مدیریت می‌کند؛ اگر شما از آن بخواهید مثلاً یک پروژه چندمرحله‌ای را انجام دهد یا یک مسئله را گام‌به‌گام حل کند، با دقت و پایداری بیشتری این کار را انجام می‌دهد. همچنین، یکی از قابلیت‌های جذابی که اخیراً معرفی شده، اتصال GPT-5 به ابزارهای شخصی کاربر است. طبق اعلام OpenAI، کاربران حرفهای ChatGPT می‌توانند جیمیل، تقویم گوگل و مخاطبین خود را به ChatGPT متصل کنند و این دستیار به‌طور خودکار می‌داند چه زمانی از آنها استفاده کند. برای مثال، اگر از GPT-5 بخواهید برای هفته آینده یک قرار شام با علی تنظیم کن , با اتصال تقویم و مخاطبین، دستیار می‌تواند به اطلاعات لازم دسترسی یابد و حتی پیشنهادی در مورد زمان مناسب بدهد یا ایمیل دعوت بفرستد (البته با تایید نهایی شما). این گام بزرگی در جهت تبدیل ChatGPT به یک دستیار شخصی واقعی است که فراتر از چت کردن صرف، می‌تواند کارهای مفیدی در زندگی دیجیتال شما انجام دهد. علاوه بر این، GPT-5 در نقش دستیار می‌تواند شخصیت و لحن خود را تا حدودی تنظیم کند؛ طبق گزارش‌ها کاربران می‌توانند از بین چند شخصیت از پیش تعیین‌شده مانند منتقد بدبین ، ربات منطقی ، شنونده همراه یا متخصص آکادمیک انتخاب کنند تا حالت پاسخ‌گویی چت‌بات مطابق میلشان شود. چنین گزینه‌هایی باعث می‌شود تجربهٔ کاربر از تعامل با دستیار دلنشین‌تر و شخصی‌تر شود. در مجموع، GPT-5 کماکان همان ChatGPT محبوب است اما باهوش‌تر، منعطف‌تر و یکپارچه‌تر با زندگی روزمره شده است.
در مقابل، Google Gemini 2.5 به عنوان یک دستیار روزمره مزیت بزرگش ادغام عمیق در اکوسیستم ابزارهای گوگل است. اگر شما کاربر سرویس‌های مختلف گوگل (جیمیل، Google Docs, Google Drive, Calendar, YouTube و ...) باشید، Gemini حرف زیادی برای گفتن دارد. گوگل پلن‌های اشتراکی جدیدی تحت عنوان Google AI Pro و Google AI Ultra معرفی کرده که در آنها جمینی به صورت مستقیم در بسیاری از اپ‌های گوگل گنجانده شده است. برای مثال، در Google Docs می‌توانید Gemini را در کنار اسناد خود داشته باشید تا در نوشتن و ویرایش کمک کند. در Gmail می‌توانید از Gemini بخواهید پیش‌نویس ایمیل‌ها را آماده کند یا ایمیل‌های طولانی را برایتان خلاصه نماید . در سرویس Google Sheets شاید به کمک Gemini بتوانید فرمول‌های پیچیده بنویسید یا داده‌ها را تفسیر کنید. حتی در اپلیکیشن‌های ویدئویی، جمینی می‌تواند حاضر باشد؛ به عنوان مثال، در YouTube یا Google Photos، یک کاربر Ultra به قابلیت‌های پیشرفته‌ای مثل خلاصه‌سازی فیلم‌ها یا جستجوی محتوای داخل ویدئو توسط Gemini دسترسی خواهد داشت (با توجه به قدرت درک ویدئوی مدل). همچنین گوگل یک ابزار کدنویسی به نام Jules (احتمالاً مشابه Copilot) معرفی کرده که Gemini پشتوانه آن است و در پلن‌های بالاتر، محدودیت‌های استفاده از آن بسیار کمتر است. یک مثال روزمره جالب دیگر، استفاده از Gemini به عنوان مربی و یاری‌رسان تحصیلی است: در تبلیغات گوگل ذکر شده که کاربران می‌توانند جزوه‌ها یا اسلایدهای درسی خود را به Gemini بدهند و از آن آزمون تمرینی یا خلاصه درس بخواهند. یا مثلاً عکسی از تکلیف ریاضی خود بگیرند و Gemini آن را به‌صورت گام‌به‌گام تجزیه کند و راهنمایی آموزشی ارائه دهد. تمام این‌ها نشان می‌دهد که Gemini در تلاش است به شکل همه‌جانبه در زندگی دیجیتال کاربران نفوذ کند و به عنوان دستیاری که در هر برنامه‌ای حضور دارد عمل نماید. مزیت گوگل در اینجا، یکپارچگی پلتفرم آن است؛ یعنی اگر شما مثلاً گوشی اندرویدی دارید یا از کروم استفاده می‌کنید، احتمالاً دستیار Gemini را خیلی راحت در بخش‌های مختلف خواهید دید.
از دید کیفیت پاسخ‌گویی و اطلاعات عمومی نیز هر دو مدل عملکرد بالایی دارند. GPT-5 با دسترسی به پایگاه دانش وسیعی که تا سال ۲۰۲۴ آموزش دیده و قابلیت محدود جستجو، به اکثر سؤالات دانشی پاسخ صحیح می‌دهد و در موارد عدم اطمینان، کمتر دچار خطا می‌شود. Gemini هم با اتکا به موتور جستجوی گوگل و دیتابیس عظیم آن، می‌تواند اطلاعات به‌روز و دقیق ارائه کند. یک تفاوت ممکن است در سرعت پاسخ‌های سریع باشد؛ مدل‌های Gemini Flash برای پاسخ‌های کوتاه روزمره (مثلاً "هوا فردا چطور است؟" یا "معنی این کلمه چیست؟") بهینه شده‌اند و با تاخیر کمتری نتیجه می‌دهند. GPT-5 نیز خود دارای یک حالت سریع برای پرسش‌های آسان است، اما در محیط ChatGPT، گاهی پاسخ‌های طولانی نیاز به زمان فکر کردن دارند. با این حال، هر دو سیستم به قدری پیشرفته‌اند که برای کارهای معمولی روزمره، مکث زیادی نخواهید دید و تقریباً بلادرنگ به شما پاسخ می‌دهند.
مقایسه GPT 5 و Gemini pro 2.5 در دقت و صحت پاسخ‌ها و مسائل ایمنی
یکی از نگرانی‌های اصلی کاربران در استفاده از مدل‌های هوش مصنوعی، درستی اطلاعات و همچنین ایمنی و اخلاقی بودن پاسخ‌ها است. خوشبختانه، هر دو مدل Gemini 2.5 Pro و GPT-5 به این جنبه توجه ویژه‌ای داشته‌اند و تلاش شده تا نسبت به نسخه‌های قبلی خود، گام‌های بلندی در کاهش خطاها و پاسخ‌های نامناسب بردارند.
GPT-5 همانطور که قبلاً نیز اشاره شد، در مقایسه با مدل‌های پیشین OpenAI کمتر دچار توهم و اشتباه factual می‌شود. طبق اعلام OpenAI، با فعال بودن قابلیت جستجوی وب روی ورودی‌های آزمون، پاسخ‌های GPT-5 حدود 45% کمتر از GPT-4 دارای خطای factual بودند، و در حالت استدلالی (GPT-5 Thinking) میزان خطا حتی ۸۰٪ کمتر از مدل قدیمی OpenAI o3 بوده است. این آمار بسیار چشمگیر است و نشان می‌دهد GPT-5 در پاسخ به سؤالات واقعی دنیای بیرون چقدر قابل اعتمادتر شده است. همچنین تیم ایمنی OpenAI عنوان کرده که در GPT-5 موفق شده‌اند میزان پاسخ‌های فریبنده یا خلاف واقع را به شدت کاهش دهند. منظور از پاسخ فریبنده، مواردی است که مدل با اعتماد به نفس کاری را انجام شده اعلام می‌کند در حالی که انجام نداده یا امکان‌پذیر نبوده است. آزمایش‌ها نشان می‌دهد GPT-5 (به‌ویژه در حالت Thinking) حالا بسیار بهتر تشخیص می‌دهد که چه زمانی انجام درخواست کاربر ممکن نیست یا نیاز به ابزار خاصی دارد، و به‌جای تظاهر به انجام آن، حقیقت را بیان می‌کند . این باعث می‌شود کاربر به پاسخ‌های GPT-5 اعتماد بیشتری داشته باشد و کمتر گرفتار اطلاعات نادرست شود. البته هیچ مدلی ۱۰۰٪ بدون خطا نیست و GPT-5 نیز همچنان ممکن است اشتباه کند یا نیاز به بررسی منابع داشته باشد، ولی نسبت به قبل یک پیشرفت کیفی محسوس در زمینه صحت و صداقت رخ داده است.
از سوی دیگر، Google Gemini 2.5 Pro نیز به عنوان محصولی از گوگل، استانداردهای ایمنی بالایی دارد. گوگل و DeepMind همواره در تحقیقات خود روی Alignement و جلوگیری از تولید محتوای مضر فعال بوده‌اند. مدل Gemini 2.5 نه تنها به واسطه تفکر قبل از پاسخ ، خروجی‌های سنجیده‌تری ارائه می‌کند، بلکه احتمالاً فیلترهای محتوایی سخت‌گیرانه‌ای نیز دارد تا از تولید متون نامناسب (توهین‌آمیز، نفرت‌پراکنی، محتوای خطرناک و ...) جلوگیری کند. در مستندات مربوط به کارت مدل Gemini، به کاربردهای مجاز و محدودیت‌ها و ملاحظات اخلاقی اشاره شده است که نشان می‌دهد گوگل تلاش کرده چارچوب‌های استفاده امن را مشخص کند. همچنین DeepMind سابقاً روی مفهومی به نام "متفکر صریح" (transparent thinker) کار کرده بود که در آن مدل حین استدلال قدم‌های میانی را به زبان طبیعی توضیح می‌دهد تا قابل پیگیری باشد. در Gemini 2.5 نیز می‌بینیم که Chain-of-Thought داخلی مدل می‌تواند فعال شود(مثلاً در مثال پاسخ به یک درخواست نشدنی، مدل ابتدا در Chain-of-Thought گفته "این امکان‌پذیر نیست..." و بعد پاسخ نهایی را بر مبنای آن داده). این رویکرد باعث می‌شود خروجی نهایی منطقی‌تر و دارای شفافیت بیشتری باشد که کاربر حس نکند مدل بدون فکر یک جواب سرهم کرده است.
از نظر اعتماد عمومی، در حال حاضر OpenAI ChatGPT به دلیل سابقه طولانی‌تر، شاید در ذهن کاربران عادی معتبرتر باشد. اما گوگل نیز با برند خود تلاش کرده اعتمادسازی کند. هر دو شرکت در زمینه جلوگیری از افشای اطلاعات شخصی یا سوءاستفاده از سیستم تدابیری دارند. برای مثال، اگر کاربری سوالی بپرسد که به حریم خصوصی دیگری تجاوز کند یا درخواست عملی غیرقانونی داشته باشد، هر دو مدل از پاسخ امتناع می‌کنند. در حوزه سلامت و پزشکی که حساسیت بالایی دارد، GPT-5 صراحتاً اعلام شده که بهترین مدل این شرکت تا کنون است و بر اساس معیارهای پزشکان، پاسخ‌های بسیار بهتری می‌دهد. با این حال خود OpenAI هم تأکید کرده که ChatGPT جای پزشک را نمی‌گیرد اما می‌تواند کمک کند که کاربران سوالات بهتری از پزشک بپرسند یا اطلاعات پزشکی را بهتر درک کنند. گوگل جمینی نیز احتمالاً در حوزه سلامت محتاطانه عمل می‌کند (گوگل سابقاً در Bard پاسخ‌های پزشکی را با لینک و هشدار ارائه می‌داد).
در کل، هر دو مدل نسبت به نسل‌های قبلی خود ایمن‌تر و قابل اعتمادتر شده‌اند و برای استفاده عمومی مناسب‌تر گشته‌اند. اگر دقت علمی و صحت پاسخ‌ها برای شما بسیار مهم است، شاید GPT-5 (با حالت تفکری) کمی مطمئن‌تر باشد چرا که طبق آمار، نرخ خطای factual آن کاهش چشمگیری یافته است. ولی از سوی دیگر، جمینی نیز با بهره‌گیری از توان جستجو و دیتاست عظیم گوگل، معمولاً اطلاعات درست و به‌روز را تحویل می‌دهد. همیشه توصیه می‌شود برای موضوعات کاملاً حیاتی، به یک منبع بسنده نکنید و خودتان نیز ارزیابی کنید؛ اما به طور معمول، هر دو این دستیارهای هوشمند اکنون به سطحی رسیده‌اند که می‌توان با خیال راحت‌تری به پاسخ‌شان اعتماد کرد و آنها را به عنوان یار کمکی در تصمیم‌گیری‌ها به کار گرفت.
مقایسه GPT 5 و Gemini pro 2.5 در تجربه کاربری و دسترسی
جنبهٔ دیگری که در مقایسه این دو مدل حائز اهمیت است، چگونگی دسترسی و تجربه کاربری (UX) آنهاست. از آنجایی که ما (پرمیوم‌باکس) هر دو اشتراک را ارائه می‌کنیم، بد نیست نگاهی به شرایط استفاده از هر یک بیندازیم.
در مورد ChatGPT با موتور GPT-5، بسیاری از کاربران با رابط کاربری آن آشنایی دارند. یک صفحه چت ساده ولی بهینه که در آن تاریخچه مکالمات ذخیره می‌شود و امکان تعامل متنی (و حالا صوتی) با مدل وجود دارد. OpenAI طی زمان قابلیت‌های کاربردی متعددی به این رابط افزوده است؛ برای مثال امکان تنظیم لحن و شخصیت که پیش‌تر ذکر شد، یا ویژگی‌های کوچکی مثل انتخاب سبک نوشتاری (رسمی/محاوره‌ای) در برخی پاسخ‌ها. همچنین ChatGPT الان به کاربران اجازه می‌دهد فایل‌های الحاقی مثل تصاویر یا اسناد PDF را در ورودی اضافه کنند تا مدل آنها را بخواند و تحلیل کند (این قابلیت به خصوص در GPT-5 با کانتکست بزرگ بسیار مفید است). بنابراین، تجربه کاربر از GPT-5 بسیار روان و کاربرپسند شده و نیاز به دانش فنی خاصی برای استفاده از آن نیست. از منظر دسترسی‌پذیری، ChatGPT روی وب و اپ موبایل قابل استفاده است و با یک اشتراک Plus یا Pro می‌توانید از قدرت GPT-5 بهره‌مند شوید. یکی از نقاط قوت اکوسیستم OpenAI، اجماع کاربران و جامعه بزرگ آن است؛ یعنی برای ChatGPT افزونه‌ها، روبات‌های جانبی، اسکریپت‌ها و انجمن‌های پشتیبانی متعددی شکل گرفته که تبادل تجربه می‌کنند. این باعث می‌شود اگر مشکلی داشتید یا به ترفندی نیاز داشتید، احتمالاً با یک جستجو یا سؤال در انجمن می‌توانید راه‌حل را بیابید.
در سوی مقابل، Gemini یک محصول نسبتاً جدیدتر برای کاربران است و شاید UI آن به اندازه ChatGPT شناخته‌شده نباشد. گوگل یک اپ اختصاصی به نام Gemini app راه‌اندازی کرده که کاربران می‌توانند در آن با مدل‌های Gemini (در سطوح مختلف) چت کنند. این اپ احتمالاً شبیه محیط Bard یا Google Chat AI باشد که یک فضای گفتگو ارائه می‌دهد. مزیت بزرگ برای کاربران گوگل این است که جمینی با حساب گوگل شما یکپارچه است؛ یعنی همان حساب کاربری که برای جیمیل یا پلی‌استور دارید، شما را به خدمات هوش مصنوعی گوگل نیز وصل می‌کند. بنابراین راه‌اندازی و ورود به جمینی بسیار آسان خواهد بود. در تجربه کار، جمینی گزینه‌های جالبی دارد: شنیده شده در رابط جمینی می‌توانید بین حالت‌های پاسخ (سریع، دقیق، با جستجو) یکی را انتخاب کنید یا به راحتی جستجوی وب را برای یک پرسش فعال/غیرفعال کنید. چنین کنترلی به کاربر قدرت می‌دهد که بسته به نیاز، پاسخ فوری یا پاسخ مستدل‌تر را برگزیند. علاوه بر این، ادغام جمینی در اپ‌های دیگر (که پیش‌تر مفصل گفتیم) خودش نوعی تجربه کاربری یکپارچه خلق می‌کند؛ شاید شما مستقیم کمتر احساس کنید در حال "چت با جمینی" هستید بلکه بیشتر می‌بینید در هر جای گوگل که نیاز باشد یک دکمه یا پنل کمکی ظاهر می‌شود. برای مثال، هنگام نوشتن ایمیل دکمه "Help me write" در جیمیل ظاهر می‌شود که اکنون با موتور Gemini 2.5 Pro کار می‌کند. یا در Google Sheets قابلیتی مثل "Help me organize" یا "Explain this data" ممکن است با جمینی فعال شده باشد. این حضور نامرئی اما فراگیر جمینی در محصولات گوگل می‌تواند تجربه کاربری را بسیار یکپارچه و راحت کند، به‌ویژه برای کسانی که قبلاً به دستیار گوگل (Google Assistant) عادت داشتند یا از پیشنهادهای هوشمند جیمیل و Docs استفاده می‌کردند.
از لحاظ هزینه و اشتراک، همانطور که گفته شد GPT-5 برای استفاده کامل نیازمند ChatGPT Pro است که هزینه بالاتری نسبت به نسخه پلاس دارد (نسخه پلاس ۲۰ دلار و نسخه پرو ۲۰۰ دلار در ماه توسط OpenAI قیمت‌گذاری شده). البته برای بسیاری از کاربران معمولی، همان اشتراک Plus کفایت می‌کند چون GPT-5 استاندارد را با محدودیت‌های معقول ارائه می‌دهد. اشتراک Google AI Pro/Ultra نیز به ترتیب مبالغی در حد ۲۵ تا ۳۰ دلار (و برای Ultra حتی بالاتر، ظاهراً ۱۵۰-۲۰۰ دلار) در ماه دارد
. این پلن‌ها علاوه بر جمینی، فضای ابری گوگل و سایر مزایا (مثل یوتیوب پریمیوم در Ultra) را نیز شامل می‌شوند. بنابراین اگر کسی از قبل در اکوسیستم گوگل سرمایه‌گذاری کرده باشد، شاید گرفتن یک اشتراک Google AI ارزش افزوده بیشتری برایش ایجاد کند. در هر صورت، برای کاربران ایرانی که دسترسی مستقیم به این اشتراک‌ها دشوار است، سایت پرمیوم‌باکس این امکان را فراهم کرده که به‌صورت آسان و مطمئن، اشتراک پریمیوم هر دو سرویس را تهیه کنند و از قابلیت‌های پیشرفته آنها بهره‌مند شوند.
کدام را انتخاب کنیم؟
هر دو مدل Gemini 2.5 Pro و GPT-5 (Thinking) را می‌توان قله‌ی فناوری هوش مصنوعی نسل حاضر دانست. این دو غول تکنولوژی، توانسته‌اند با بهره‌گیری از معماری‌های پیشرفته و انبوهی از داده‌ها، دستیارهایی فوق‌العاده توانا خلق کنند که می‌توانند در طیف گسترده‌ای از وظایف به انسان کمک کنند. در یک نگاه کلی، Gemini 2.5 Pro محصول تلفیق دانش گوگل در جستجو، چندرسانه‌ای و یادگیری عمیق است و با کانتکست غول‌آسای خود و یکپارچگی با سرویس‌های گوگل، برای کاربرانی که با داده‌های عظیم سر و کار دارند یا از اکوسیستم گوگل بهره می‌برند یک گزینه ایده‌آل محسوب می‌شود. از سوی دیگر GPT-5 میراث‌دار تجربه موفق ChatGPT است و با بهبودهای چشمگیر در استدلال، خلاقیت و دقت، همچنان یک انتخاب درجه‌یک برای کسانی است که یک دستیار همه‌فن‌حریف با کاربری آسان می‌خواهند.
اگر به طور جزئی‌تر بخواهیم توصیه کنیم:
- برای خلاقیت در نوشتن و تولید محتواهای مبتکرانه (داستان، شعر، تبلیغات)، GPT-5 اندکی برتری خود را نشان می‌دهد چون روی ظرافت‌های زبانی و سبک نگارش بسیار کار شده است .
- برای تحلیل حجم عظیمی از اطلاعات (مثلاً پژوهش روی صدها مقاله یا پردازش اسناد خیلی طولانی)، Gemini 2.5 Pro با کانتکست 1 میلیونی‌اش بی‌نظیر است . همچنین در استخراج اطلاعات به‌روز از وب، جمینی یار بهتری است چرا که مستقیماً به موتور جستجوی گوگل متصل است.
- در کدنویسی و کارهای فنی، هر دو عالی‌اند. اگر محیط شما بیشتر روی پلتفرم‌های مایکروسافت (مثلاً Visual Studio, GitHub Copilot) است، GPT-5 به طور طبیعی در آنجا حضور دارد. ولی اگر از ابزارهای گوگل (مثل Colab یا Android Studio با افزونه‌های گوگل) استفاده می‌کنید، Gemini نیز برایتان بسیار مفید خواهد بود.
- برای وظایف روزمرهٔ اداری و شخصی، تا حد زیادی به اکوسیستم شما برمی‌گردد: کاربران Gmail/Docs احتمالاً از Gemini لذت ببرند چون مستقیماً در این سرویس‌ها ادغام شده است؛ کاربران مستقل که فقط یک چت‌بات می‌خواهند، با ChatGPT/GPT-5 راحت‌تر خواهند بود.
- از نظر هزینه، هر دو در رده اشتراک‌های پریمیوم قرار می‌گیرند. GPT-5 دسترسی رایگان محدود دارد اما برای استفاده جدی، حداقل نیاز به ChatGPT Plus است. Gemini 2.5 Pro احتمالاً رایگان در دسترس نیست مگر به صورت دمو یا محدود؛ بنابراین تهیه اشتراک Google AI Pro/Ultra توصیه می‌شود.
در نهایت باید تأکید کنیم که هر دو مدل به طرز شگفت‌آوری قدرتمندند و انتخاب بین آنها بیشتر وابسته به نیاز و سلیقه شماست تا ضعف یکی نسبت به دیگری. شاید بهترین رویکرد این باشد که اگر امکانش را دارید، هر دو را امتحان کنید و ببینید کدام یک بیشتر با نوع پرسش‌ها و کارهای شما سازگار است. خوشبختانه، ما در پرمیوم‌باکس هر دو اشتراک را با شرایط مناسب فراهم کرده‌ایم تا شما دغدغه‌ای بابت دسترسی نداشته باشید. به این ترتیب می‌توانید مزایای هر دو دنیای گوگل و OpenAI را کنار هم داشته باشید.
جمع‌بندی نهایی
GPT-5 یک دستیار همه‌فن‌حریف با هوش ارتقایافته و رویکرد کاربرپسند است که حاصل تجربه چندساله‌ی تعامل کاربران با ChatGPT می‌باشد. در مقابل، Gemini 2.5 Pro محصول جاه‌طلبی گوگل برای رسیدن به صدر هوش مصنوعی است و با امکاناتی نظیر تفکر زنجیره‌ای، چندرسانه‌ای بودن و ادغام عمیق در ابزارهای مختلف، خود را متمایز کرده است . شما با هر کدام از این دو هوش مصنوعی پیشرفته که همراه شوید، دنیایی از امکانات را در اختیار خواهید داشت و می‌توانید کارهای دشوار را ساده‌تر از همیشه انجام دهید. اکنون انتخاب با شماست که کدام را برگزینید یا حتی هر دو را تا بیشترین بهره را از عصر جدید دستیارهای هوشمند ببرید.
